Het zal de trouwe lezers vast bekend zijn, maar ik ben een groot voorstander van de monobloc warmtepomp. In dit artikel zal ik uitleggen wat een monobloc warmtepomp is en waarom ik een monobloc veel fijner vind om te hebben dan een split-warmtepomp….
Wat is een monobloc?
Wanneer u op zoek gaat naar een warmtepomp, heeft u 2 keuzes om mee te beginnen, een zogenoemde “monobloc warmtepomp” en een “split-unit warmtepomp“.
In een monobloc warmtepomp zit alles in één apparaat geïntegreerd om warm water te krijgen. U hoeft niets te doen met gevaarlijke gassen of het aansluiten van gasleidingen. Enkel een waterleiding monteren en een stroomkabel er naar toe brengen. Daarna zal er warm water uitkomen.
Juist vanwege de eenvoud van een monobloc kunnen alle vakmensen en handige doe het zelfvers dit type gemakkelijk installeren en aansluiten. Er is ook geen speciaal certificaat nodig omdat u bij een monobloc niet te maken hebt met gevaarlijke gassen (F-gassen). In tegenstelling tot de split-unit warmtepomp.
Split unit warmtepomp
Een split-unit warmtepomp bestaat uit 2 apparaten, een binnendeel en een buitendeel. Het binnendeel is ongeveer net zo groot als een moderne CV ketel en het binnendeel wordt via een speciale gasleiding verbonden met het buitendeel. Let op, ik herhaal, een speciale gasleiding!!! Deze speciale gasleiding mag u niet zelf aansluiten en veruit de meeste vaklui mogen dit ook niet (Het is zelfs strafbaar als ze het wel doen). Ook de ervaren gas gestookte CV ketel vakmensen mogen dit type gasleiding niet aansluiten.
Wie mag het dan wel? Alleen vakmensen met een speciale F-Gassen certificaat mogen een split-unit warmtepomp aansluiten. En laat nou net dit type vaklui schaars zijn in Nederland, lees: zeer schaars!! Dit type vaklui is hetzelfde vaklui dat nodig is voor het plaatsen van airconditioner systemen. En weet u nog in de laatste zomers? De wachttijden liepen op tot in de maanden, soms zelfs langer dan 8 maanden, voordat u aan de beurt was om een airconditioner te plaatsen. En er zijn signalen dat dit alleen maar erger wordt de komende jaren.
F gassen certificaat
Ik hoor u al denken; “dan halen alle vaklui van de gasgestookte CV ketels toch een F-gassen certificaat? Want die zullen steeds minder werk krijgen door de afname van CV ketels, toch?”. Nou, helaas blijkt dat niet zo simpel te zijn. Ik heb het zelf overwogen om het certificaat te behalen, maar de eenmalige en jaarlijkse kosten waren mij gewoon te hoog, een korte opsomming:
- 2000 euro ex btw voor enkel de opleiding en examen
- 1500 euro ex btw jaarlijks voor inschrijving en kalibratie van je koeltechnische gereedschappen
- 15.000 euro+ voor de benodigde koeltechnische gereedschappen zoals drukmeter, vacuümpomp, lekmeter, slangen, gasflessen, etc.
Kortom, dat is gewoon niet lonend als je niet op regelmatige basis airco’s en/of warmtepompen gaat installeren.
En met de toename aan de wens voor een airco vanwege de warmere zomers in Nederland, plus de toename aan warmtepompen vanwege de energie transitie in Nederland, zullen F-Gassen monteurs steeds schaarser worden.
En bij een monobloc, is dit allemaal niet van toepassing. Jan en alleman kan een monobloc installeren.
Ze gaan stuk…
Bovendien, vroeg of laat gaat een warmtepomp stuk, net zoals een gasgestookte CV ketel. Herinnert u zich nog toen de CV ketel vervangen moest worden omdat deze stuk of versleten was? Het was helder en duidelijk verhaal: Oude CV eraf, nieuwe CV erin en het is weer opgelost.
Ook bij de monobloc is dit helder. Oude afkoppelen, nieuwe erop, en verwarmen maar weer. Binnen een dag is het opgelost.
En nu komt het: Split warmtepompen mag u niet zelf verwijderen! Want niet alleen het installeren moet door een speciale vakman, ook het demonteren mag alleen door een F-gassen vakman uitgevoerd worden. En dan is het dus wachten totdat deze vakman tijd heeft om u te helpen om een nieuwe te plaatsen. Hoort u het ook? Extra handelingen = meer tijd = meer geld.
Service service service.
Stel in een hele koude periode gaat de warmtepomp stuk. Dan kunt u in het allerergste geval (lees: aller ergste geval) een nieuwe monobloc warmtepomp kopen voor +- 3000 euro en deze laten plaatsen door elke vakman die het snelst kan komen.
En daar zit de kern van mijn probleem met de split unit. Als je geen mensen kan vinden om je systeem te verwijderen en installeren, of nog belangrijker, om te repareren bij een probleem, dan is dat niet fijn, zeker als dat in de winter gebeurd. En het meest bizarre komt pas, als je hoort dat je niet eens zelf de split-unit eruit mag slopen als je toch naar de monobloc wilt gaan, want het verwijderen van een split-warmtepomp, dat mag alleen door een speciale F-Gassen gecertificeerde vakman.
Heeft het monobloc dan echt geen nadelen?
Jawel, zeker wel. Maar in mijn optiek wegen de nadelen niet op tegen het voor mij aller belangrijkste voordeel, namelijk, snelle service als het apparaat stuk is. Want een TV die stuk is, daar kan ik best een week of langer mee wachten. Een verwarming die stuk is, dat is voor mij echt doffe ellende; geen warme douches meer, geen warm huis…. Mij niet gezien!
Enkele nadelen van een monobloc
Mij werd gevraagd wat voor nadelen ik dan zie bij een monobloc ten opzichte van een split unit warmtepomp. Het onderstaande kwam zo op in mijn gedachten en zal het aanvullen naar mate ik meer tegenkom…
Nadeel 1: Bevriezen van de waterleiding
De waterleiding die naar de monobloc warmtepomp loopt, komt in de buitenlucht. En in Nederland kan het soms stevig vriezen (denk aan -10 graden onder nul Celsius). Wanneer dan de Electra uitvalt voor een lange tijd plus het vriest buiten flink, dan zullen de waterleidingen buiten kapot kunnen vriezen. Dit probleem kent een split-unit niet, want tussen binnen en buiten loopt er een gas die niet kan bevriezen bij de Nederlandse temperaturen.
Zelf zie ik dit niet als een risico, want wanneer valt in Nederland het Electra nou uit voor lange tijd? In mijn buurt kan ik de stroomuitval op 1 hand tellen van de laatste 20 jaar. En als het zou gebeuren terwijl het echt koud is, dan kun je altijd zelf ervoor kiezen het water af te tappen zodat er niets meer kan bevriezen.
Ziet u dit wel als een risico? Dan kunt u ervoor kiezen om antivries vloeistof toe te laten voegen aan de leidingen zodat de leidingen nooit meer kunnen bevriezen. Deze optie zit standaard bij de warmtepompen ingebouwd om daarop af te stemmen. Echter moet u wel onthouden dat antivries in de leidingen elk jaar gecontroleerd dient te worden of ze nog voldoende antivries bevatten.
Nadeel 2: Mogelijk rendement lager?
Er is mogelijk een iets lager rendement doordat de warm water leiding enkele meters buiten lopen, althans, zo kan ik mij voorstellen. Ik kan helaas niet inschatten hoe erg dit uitmaakt en kon er ook niets over vinden. Het gaat erom dat de waterleidingen die warm worden gemaakt door de warmtepomp, in de buitenlucht zullen afkoelen. Echter hebben de buizen in de buitenlucht ook (mantel) isolatie, dus het warmteverlies lijkt mij zeer beperkt. Bovendien is er bij de doorsnee installatie slechts enkele meters maar een buitenleiding aanwezig en zal deze vlot uw huis in gaan.
Kortom, na het plaatsen van een monobloc, is het belangrijk dat er goede isolatie om de waterleidingen wordt geplaatst, zodat het warmteverlies zo minimaal is. En goede buisisolatie is helemaal niet duur. Bij de bouwmarkt voor slechts enkele euro’s voor meerdere meters.
Nadeel 3: Gewicht
Ik wist voordat ik mijn warmtepomp kocht, dat er op papier stond dat de warmtepomp maar liefst 95 kilo weegt. En de meeste warmtepompen liggen tussen de 90 en 150 kg kwam ik achter tijdens mijn speurtocht. Het is dus niet een apparaat die u alleen kunt tillen, hou daar rekening mee. Ik heb contact gezocht met een verhuis-service, die hebben door middel van een ladder lift de gehele unit op het platte dak geplaatst voor 125 euro. En ik kon lekker toe kijken :-).
Maar een monobloc heeft toch ook F-Gassen?
Dat klopt. Dus u zou dan kunnen denken, die hebben hetzelfde probleem. Maar weet u wat het fijne is aan een monobloc? U koopt één apparaat waar alles al voor u is aangesloten vanuit de fabriek, ook de F-gassen.
Hierdoor mag elke loodgieter, CV monteur, bekende vakman of doe het zelver deze unit aansluiten want die hoeft niet meer aan het gas te zitten. U leest het dus goed, er zijn heel veel installateurs in Nederland die u kunnen helpen als u voor een monobloc kiest. En als u het apparaat wilt weghalen, dan kunt u het gehele monobloc inleveren bij de milieu straat zonder tussenkomst van die ene speciale specialist.
Oops?
Ziet u een fout? Verbetering? Laat het weten zodat ik het kan aanpassen! Want ook ik maak fouten en leer daar graag van. Ik ben geen vakman, maar een handige doe het zelver die graag zijn kennis en ervaring deelt met anderen.